9 απορίες για τον μητρικό θηλασμό
Ισχύει ότι ο πρώτος θηλασμός είναι καλό να λαμβάνει χώρα νωρίς μετά τον τοκετό;
ΑΛΗΘΕΙΑ. Το αντανακλαστικό του θηλασμού στο νεογέννητο είναι περίπου μια ώρα μετά τον τοκετό, γι’ αυτό και όταν ο πρώτος θηλασμός συμβαίνει σε αυτό το χρονικό διάστημα, είναι συνήθως πετυχημένος. Το μωρό πίνει το πρωτόγαλα, το οποίο είναι πολύ πλούσιο σε αντισώματα που το προστατεύουν από την πρώτη στιγμή από τυχόν λοιμώξεις.
Ισχύει ότι, αν δεν έχω αρκετό γάλα από την πρώτη μέρα, θα πρέπει να εγκαταλείψω κάθε προσπάθεια να θηλάσω αποκλειστικά το μωρό μου;
ΜΥΘΟΣ. Δεν έχουν όλες οι μητέρες αρκετό γάλα από την αρχή. Πρέπει να λάβετε υπόψη ότι η παραγωγή γάλακτος στο στήθος ακολουθεί τον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης. Όσο πιο πολύ γάλα χρειάζεται το μωρό σας, τόσο πιο πολύ είναι σε θέση να παράγει το στήθος, αρκεί να θηλάζετε κάθε φορά που το μωρό σας δείχνει πως πεινάει.
«Ο γιατρός μου, με απέτρεψε να θηλάσω γιατί δεν είχα γάλα».
ΜΥΘΟΣ. Η έλλειψη γάλακτος παρουσιάζεται μόνο σε 1 στις 100.000 γυναίκες. Ακόμα και γυναίκες με μικρό στήθος έχουν γάλα. Το γάλα αρχίζει να υπάρχει στο μαστό από την 28η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, τις δύο πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό, το πρωτόγαλα είναι συνήθως λίγο. Η φύση έχει προνοήσει για τη σωστή διατροφή του βρέφους από την πρώτη στιγμή, γι’ αυτό και το πρωτόγαλα έχει σκοπό να ενισχύσει το ανοσολογικό σύστημα του παιδιού και όχι να το χορτάσει. Το γάλα αρχίζει να παράγεται σε μεγάλη ποσότητα μετά την 3η – 4η μέρα, οπότε χρειάζεται υπομονή και επιμονή.
Ισχύει ότι, για να είναι μια μητέρα σίγουρη πως το μωρό της αυξάνει κανονικά το βάρος του, αρκεί να του δίνει συμπλήρωμα με ξένο γάλα;
ΜΥΘΟΣ. Δεν χρειάζεται το νεογέννητο κανένα άλλο συμπλήρωμα, εφόσον έχει τουλάχιστον 6 βρεγμένες και 2 λερωμένες πάνες ημερησίως. Επιπλέον, εάν το μωρό στις πρώτες τέσσερις εβδομάδες έχει αυξήσει το βάρος του κατά 115 ως 220γραμ. την εβδομάδα, τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Στη 2η εβδομάδα το μωρό φτάνει ξανά στο βάρος γέννησης. Κατά τον 5ο με 6ο μήνα έχει διπλασιάσει το βάρος γέννησης. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η αύξηση του βάρους πρέπει να υπολογίζεται από το κατώτερο βάρος που είχε το παιδί μετά τον τοκετό και όχι από το βάρος γέννησης.
Ισχύει ότι, όταν ένα μωρό θηλάζει αποκλειστικά, δε χρειάζεται καμία άλλη τροφή ή υγρό κατά την διάρκεια του 1ου εξαμήνου;
ΑΛΗΘΕΙΑ. Στην αρχή κάθε θηλασμού το γάλα είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες και περιέχει λιγότερο λίπος (για να ικανοποιεί το μωρό το αίσθημα της δίψας), ενώ προς το τέλος του γεύματος είναι πολύ πλούσιο σε λίπος (για να επέλθει το αίσθημα του κορεσμού)! Το ποσοστό των λιπών στο μητρικό γάλα διαφέρει, όχι μόνο από μητέρα σε μητέρα, αλλά ακόμα και στην ίδια γυναίκα, ανάλογα με τη χρονική στιγμή. Για παράδειγμα, τις πρωινές ώρες το μητρικό γάλα είναι πλουσιότερο σε λίπος, από ό, τι τις βραδινές.
Ισχύει ότι η μητέρα πρέπει να πίνει γάλα και να τρώει «για δύο» για να κατεβάζει γάλα;
ΜΥΘΟΣ. Το πολύ φαγητό δε δίνει πλούσιο μητρικό γάλα. Χρειάζεται ισορροπημένο διαιτολόγιο με αρκετές πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και πολλά υγρά (π.χ. νερό, φρέσκοι χυμοί, γάλα). ΠΡΟΣΟΧΗ: όχι αλκοόλ που «περνά» στο παιδί με το γάλα και μπορεί να έχει παρενέργειες, όπως υπνηλία.
Ισχύει ότι, όταν οι θηλές πονάνε, το μωρό δε θηλάζει σωστά και ταλαιπωρείται;
ΑΛΗΘΕΙΑ. Στην αρχή οι θηλές είναι ευαίσθητες και μπορεί να πονάνε λίγο. Αυτό είναι φυσιολογικό και περνάει μετά από μερικές ημέρες, όταν πλέον οι θηλές έχουν σκληρύνει. Η σωστή τοποθέτηση του μωρού στο στήθος είναι πολύ σημαντική για την επιτυχία του θηλασμού και βοηθά στην πρόληψη των ραγάδων των θηλών. Όταν το μωρό πίνει σωστά στο στήθος, το «αδειάζει» πιο εύκολα και πιο γρήγορα και το στήθος παράγει αρκετό γάλα.
Ισχύει ότι θα πρέπει να γίνεται διακοπή γαλουχίας στις μητέρες που γεννούν πρόωρα μωρά;
ΜΥΘΟΣ. Για το πρόωρο νεογέννητο το γάλα της μητέρας του είναι η μοναδική ιδανική τροφή. Έρευνες έδειξαν ότι το γάλα των μητέρων που γεννούν πρόωρα νεογνά έχει περισσότερα λευκώματα, αντισώματα, λίπη και άλατα από το γάλα των μητέρων που γεννούν τελειόμηνα νεογνά.
Ισχύει ότι δεν έχουν όλες οι γυναίκες τις σωματικές προϋποθέσεις να θηλάσουν το μωρό τους;
ΜΥΘΟΣ. Σχεδόν όλες οι μητέρες (πάνω από το 97,5%) γαλακτοφορούν με επάρκεια και είναι ικανές από τη φύση να θηλάσουν τα παιδιά τους με επιτυχία και να διατηρήσουν τη γαλουχία, αρκεί να υπάρχει πρωτίστως η επιθυμία αλλά και η απαραίτητη ενθάρρυνση και υποστήριξη. Η φύση έχει προβλέψει, ώστε η παραγωγή του μητρικού γάλακτος να είναι ανάλογη με τις ανάγκες τόσο του νεογέννητου, όσο και του βρέφους. Αξίζει να τονιστεί ότι το μέγεθος του μαστού δεν έχει καμία σχέση με την ικανότητα παραγωγής γάλακτος. Η φύση έχει προβλέψει έτσι ώστε το καλύτερο γάλα για κάθε νεογέννητο είναι το γάλα του είδους του, δηλαδή το μητρικό γάλα.
Ρούσσου Εριφύλη
Φαρμακοποιός Α.Π.Θ. Μέλος ADVANCE pharmacies Μέλος της ομάδας Βόλου – La leche league